Reakcje organizmu na stres są pomocne. Brzmi niewiarygodnie, prawda? Przecież już sam dźwięk tego słowa może wywołać napięcie, ścisk w żołądku lub inne nieprzyjemne odczucia.
Do ukształtowania się negatywnych przekonań na temat stresu przyczynił się Hans Seley, twórca określenia i autor licznych badań naukowych potwierdzających negatywne konsekwencje dla zdrowia. Dostrzegał on również jego dobre strony i w pewnym wywiadzie wyznał: „Stres towarzyszy nam przez cały czas, zatem najważniejsze jest, by zrobić z niego użytek dla siebie i innych”, jednak stwierdzenie to nie przebiło się w takim stopniu do opinii publicznej jak przekonanie, że należy się go obawiać i że jest on toksyczny dla organizmu.
Oczywiście, istnieją warunki, w których jego skutki są szkodliwe (głównie w przypadku stresu chronicznego), jednak najnowsze badania pokazują, że może nas wspierać, wzmacniać psychicznie i dawać energię do działania.
Stres ma więc dwie strony i w znacznym stopniu od nas zależy, którą wybierzemy!
CZY WARTO
WYELIMINOWAĆ STRES?
Wszyscy chcielibyśmy się mniej stresować. Paradoks polega jednak na tym, że trudne i wprowadzające napięcie chwile są nam potrzebne do rozwoju i budowania odporności psychicznej!
„Stresem jest to, co się pojawia, kiedy w grę wchodzi coś, na czym ci zależy”. To definicja Kelly McGonigal, psychologa zdrowia, która od lat zajmuje się tym zjawiskiem. Nie stresujemy się przecież tym, co jest dla nas nieistotne. Dlatego eliminując stres z życia, wykreślilibyśmy też sprawy ważne, często takie, które stanowią sens życia.
Źródłem napięcia bywają również sytuacje, które nie mają dla nas wartości (np. nieprzyjazne warunki w pracy) i w takich przypadkach oczywiście warto aktywnie pracować nad zmianą sytuacji.
ZAGROŻENIE CZY WYZWANIE?
Nie jesteśmy w stanie w pełni kontrolować stresowych bodźców, jednak możemy zdecydować, jak na nie zareagujemy. Nie automatycznie, nawykowo, lecz świadomie! To ważne. Bowiem kluczem w uruchomieniu reakcji organizmu jest sposób myślenia i interpretowania bodźców stresogennych.
W zależności od tego, jaki masz stosunek do stresu (czy postrzegasz go jako szkodliwy czy wspierający) oraz w jakim stopniu oceniasz swoje zdolności poradzenia sobie z trudną sytuacją, uruchamiasz w sobie reakcję na zagrożenie lub wyzwanie. To nastawienie istotnie wpływa na wyniki działań, które podejmujesz.
Traktując stres jako zagrożenie, najczęściej czujesz strach, złość, zwątpienie oraz wstyd. Masz poczucie, że coś idzie nie tak jak powinno, zaczynasz więc przykładać coraz większą wagę do komplikacji, a to z kolei powoduje, że narastają w tobie niepokój, napięcie oraz frustracja.
Przyjmując presję jako wyzwanie, również możesz odczuwać lęk, ale jednocześnie pobudzenie i entuzjazm, tryskasz energią oraz wierzysz w siebie, a twoim głównym celem jest sięgnięcie po to, czego pragniesz. Można więc powiedzieć, że pomaga ci ona osiągać cele.
POZYTYWNE
NASTAWIENIE DO STRESU
Więc do sedna! Reakcja stresowa jest pewną energią, która pojawia się w ciele. Skutki, jakie przyniesie, w znacznym stopniu zależą od podejmowanych myśli i działań.
Liczne amerykańskie badania dowiodły, że nastawienie psychiczne kształtuje nie tylko nasz sposób myślenia i postępowania, ale także odpowiedź na poziomie ciała. Pozytywne postrzeganie stresu, uznanie go jako czynnika pomocnego może wywołać odmienną, sprzyjającą reakcję fizjologiczną (np. na poziomie wydzielanych hormonów).
Uznaj więc stres za pomocne doświadczenie i skorzystaj z jego mocy:
• zaakceptuj fakt, że sytuacja stresowa zaistniała,
• zaplanuj strategię radzenia sobie ze źródłem napięcia,
• szukaj informacji i proś o pomoc,
• wykorzystaj ją jako okazję do rozwoju.
Spróbuj przypomnieć sobie trudne doświadczenie, które nauczyło cię czegoś ważnego. Czy nie ujawniło twojej wytrwałości i mocnych stron?
Skuteczność tych czterech kroków udowodniła psycholog Alia Crum. Osoby, które zastosowały się do powyższej instrukcji, zaobserwowały zmianę psychicznego nastawienia do stresu, zauważały jego dobre strony, lepiej sobie z nim radziły, deklarowały niższy poziom lęku i lepsze samopoczucie, a w pracy czuły się bardziej skoncentrowane, kreatywne i zaangażowane.
Następnym razem, kiedy serce mocniej ci zabije, przypomnij sobie ten artykuł i pomyśl: moje mądre ciało właśnie pomaga mi sprostać wyzwaniu. Dzięki temu reakcja na stres stanie się dla ciebie zdrowsza.
